Gitaar tokkelen: Les in duimtechniek

Houding en aanslag van je duim

Let op: Een goede houding en duimtechniek is essentieel om optimaal te kunnen tokkelen. Laat je niet verleiden door “snel-resultaat” lokkertjes die je veel op internet tegenkomt. Gun jezelf de tijd om de basis-technieken in één keer goed aan te leren. Voorkom zo dat je straks zou moeten “omleren” als blijkt dat je met die “snelle training” alsnog vastloopt.

Inhoud van deze les:

1. 1. Houd een flauwe hoek tussen je hand en onderarm
   2. De optimale afstand van je hand tot de snaren van je gitaar
   3. Geef je duim en vingers een eigen speelgebied
   4. Een aanslag met gestrekte duim
   5. Aanslaan naar de volgende snaar
   6. Wat je niet moet doen (of beter anders kunt doen)

Kijk de gitaarles-video

De onderstaande video is een fragment van een opname die is gemaakt tijdens een live groepsles “Tokkelen”, met deelnemers uit de Gitaarstarters VIP-ledenomgeving.

Advies: Heb je de video nu wel of niet gekeken, lees alsnog ook de onderstaande tekst over de optimale duimtechniek. Tekst en video vullen elkaar namelijk aan.

Houding en techniek van je duimaanslag

Een stappenplan

Een flauwe hoek tussen je hand en onderarm

Om optimaal te kunnen tokkelen geef je je spieren zoveel mogelijk bewegingsvrijheid. Dat kan met een flauwe (of geen) hoek tussen je hand en onderarm. De spieren van je vingers kunnen dan vrij bewegen.

Let er daarbij wel op dat je je schouder niet zwaar belast met het “omhoog houden” van je arm. Dat gaat het beste als je in de klassieke houding speelt, met een voetenbankje en je gitaar op je linkerknie in een hoek van ongeveer 45°.

Afstand van je hand tot de snaren

De meeste bewegingsruimte met tokkelen heb je als je met licht gebogen vingers speelt. Zo bepaal je ook de afstand van je hand tot de snaren van je gitaar.

1. Leg je onderarm op de kast van je gitaar.
2. Buig nu licht je vingers
3. Hou je vingers licht gebogen en breng je hand nu naar de snaren toe. Tot je met je vingertoppen op de snaren rust.
4. Probeer deze afstand tijdens het spelen vast te houden.

Geef je duim en vingers een eigen speelgebied op de snaren

Tijdens het spelen houd je je duim enigszins evenwijdig aan de snaren en je vingers enigszins haaks op de snaren. Daarbij speel je met je duim vóór je vingers.

Dat geeft de meeste bewegingsvrijheid voor je duim en je vingers. Zo kun je met je duim namelijk helemaal naar de dunste snaar toe, zonder dat je duim tegen je vingers aan komt.

NB: Normaal gesproken gebruik je je duim voor de 3 dikste snaren, maar er zijn altijd uitzonderingen ?

Sla aan met een gestrekte duim

Tijdens je duimaanslag hou je je duim gestrekt. Je beweegt alleen je middenhandsbeentje (het botje waarmee je duim aan je hand vastzit). Op deze manier is je duimaanslag het krachtigst.

Heb je een lange duimnagel? Dan kun je proberen met je nagel net langs de snaar te gaan, voor een scherp randje van de toon die je aanslaat.

Sla naar de volgende snaar toe

Je kunt met je duim op verschillende manieren een snaar aanslaan. De krachtigste en zekerste aanslag heb je als je naar de volgende snaar toe slaat. In de voorbeeld-video zie je een aanslag van de 6e snaar. M’n duim slaat vanaf de 6e naar de 5e snaar toe en blijft daar even rusten.

Houding-fouten: Wat je niet moet doen

Liever niet: Een kleine zijwaartse hoek tussen je hand en onderarm

Met een kleine zijwaartse hoek tussen je hand en onderarm beperk je de bewegingsvrijheid van je spieren. Je spieren worden daardoor zwaarder belast dan nodig is. En daar zou je last van kunnen krijgen. Zorg voor een flauwe hoek tussen je hand en onderarm om je spieren met het tokkelen de ruimte te geven.

Liever niet: Een kleine zijwaartse hoek tussen je hand en onderarm

Net zoals met een kleine zijwaartse hoek, beperk je je bewegingsvrijheid ook met een kleine inwaartse hoek. Ook een kleine inwaartse hoek kan belastend zijn voor je spieren. Zorg voor een flauwe inwaartse hoek tussen je hand en onderarm om je spieren met het tokkelen de ruimte te geven.

Liever niet: Met de muis van je hand op de kast spelen

Dit zie ik vaak bij beginnende gitaristen. Je ziet het zelfs bij sommige gevorderde gitaristen (en zelfs bij sommige docenten – arghh). Deze “muis op de kast” houding kan in het begin steun geven aan je hand. Maar tegelijk belemmert deze techniek de bewegingsruimte van je vingers. Je maakt je vingers immers korter. En vervolgens moet je allerlei kunstgrepen toepassen om alsnog een beetje fatsoenlijk te kunnen tokkelen als het wat moeilijker wordt.

Houd je pols van de kast af. De steun die je zoekt kun je halen uit je onderarm die op de bovenkant van de klankkast rust. In het begin voelt dat misschien wat onzeker, maar over het algemeen went dat vrij snel.

Liever niet: Met je duim naar je vingers toe spelen

(Duim en vingers spelen in hetzelfde gebied op de snaren)

Dit kan in het begin zekerder aanvoelen, omdat je gewend bent je hand “te sluiten”. Maar hiermee beperk je je speelruimte, omdat je duim je vingers in de weg kan gaan zitten als je op de middelste snaren speelt.

Zorg ervoor dat je zowel je duim als je vingers een eigen stukje hebben op de snaren. Je moet me je duim helemaal naar de dunste snaar kunnen gaan, zonder dat je je vingers in de weg zit.

Liever niet: Je duim buigen tijdens het aanslaan

Met het buigen van je duim tijdens een aanslag kun je je spieren overmatig belasten. Terwijl het niet nodig is, want met een gestrekte duim speel je feller.

Hou je duim gestrekt tijdens de aanslag. Beweeg alleen het middenhandsbeentje, dat is het botje waarmee je duim aan je hand zit.

Liever niet: Met een “te hoge hand” spelen

Als je met je hand te hoog zit, dan speel je met je duim niet recht op de snaren. Dat kan met de 6e snaar misschien nèt goed uitkomen, maar met de volgende snaren kun je er dan niet bij. Bovendien is je aanslag dan schuin op de snaar. En dat maakt je aanslag minder fel.

Hou je hand zo, dat je duim bijna evenwijdig loopt met de 6e snaar. Je aanslag is dan optimaal en je kunt dan goed bij alle snaren.

Heeft dit artikel je kunnen helpen?

Ik vind het superleuk om van je te horen of dit artikel je geholpen heeft. Of misschien heb je een vraag over dit artikel? Laat het me weten in een reactie hieronder. Je krijgt altijd antwoord. Als dank stuur ik je dan een gitaartab, speciaal om de duimaanlag te oefenen.

groetjes ?
Arvid