Gitaar tokkelen: Les in duimtechniek
25 augustus 2019 

Gitaar tokkelen: Les in duimtechniek

Houding en aanslag van je duim

Let op: Een goede houding en duimtechniek is essentieel om optimaal te kunnen tokkelen. Laat je niet verleiden door “snel-resultaat” lokkertjes die je veel op internet tegenkomt. Gun jezelf de tijd om de basis-technieken in één keer goed aan te leren. Voorkom zo dat je straks zou moeten “omleren” als blijkt dat je met die “snelle training” alsnog vastloopt.

Inhoud van deze les:

    1. Houd een flauwe hoek tussen je hand en onderarm
    2. De optimale afstand van je hand tot de snaren van je gitaar
    3. Geef je duim en vingers een eigen speelgebied
    4. Een aanslag met gestrekte duim
    5. Aanslaan naar de volgende snaar
    6. Wat je niet moet doen (of beter anders kunt doen)

Kijk de gitaarles-video

De onderstaande video is een fragment van een opname die is gemaakt tijdens een live groepsles “Tokkelen”, met deelnemers uit de Gitaarstarters VIP-ledenomgeving.

Advies: Heb je de video nu wel of niet gekeken, lees alsnog ook de onderstaande tekst over de optimale duimtechniek. Tekst en video vullen elkaar namelijk aan.

Houding en techniek van je duimaanslag

Een stappenplan

Een flauwe hoek tussen je hand en onderarm

Om optimaal te kunnen tokkelen geef je je spieren zoveel mogelijk bewegingsvrijheid. Dat kan met een flauwe (of geen) hoek tussen je hand en onderarm. De spieren van je vingers kunnen dan vrij bewegen.

klassieke gitaarhouding rechterhand en onderarm

Optimale gitaarhouding voor je rechterhand en onderarm

Let er daarbij wel op dat je je schouder niet zwaar belast met het “omhoog houden” van je arm. Dat gaat het beste als je in de klassieke houding speelt, met een voetenbankje en je gitaar op je linkerknie in een hoek van ongeveer 45°.

Afstand van je hand tot de snaren

De meeste bewegingsruimte met tokkelen heb je als je met licht gebogen vingers speelt. Zo bepaal je ook de afstand van je hand tot de snaren van je gitaar.

  1. Leg je onderarm op de kast van je gitaar.
  2. Buig nu licht je vingers
  3. Hou je vingers licht gebogen en breng je hand nu naar de snaren toe. Tot je met je vingertoppen op de snaren rust.
  4. Probeer deze afstand tijdens het spelen vast te houden.

Geef je duim en vingers een eigen speelgebied op de snaren

Tijdens het spelen houd je je duim enigszins evenwijdig aan de snaren en je vingers enigszins haaks op de snaren. Daarbij speel je met je duim vóór je vingers.

Dat geeft de meeste bewegingsvrijheid voor je duim en je vingers. Zo kun je met je duim namelijk helemaal naar de dunste snaar toe, zonder dat je duim tegen je vingers aan komt.

NB: Normaal gesproken gebruik je je duim voor de 3 dikste snaren, maar er zijn altijd uitzonderingen ?

Sla aan met een gestrekte duim

Tijdens je duimaanslag hou je je duim gestrekt. Je beweegt alleen je middenhandsbeentje (het botje waarmee je duim aan je hand vastzit). Op deze manier is je duimaanslag het krachtigst.

Heb je een lange duimnagel? Dan kun je proberen met je nagel net langs de snaar te gaan, voor een scherp randje van de toon die je aanslaat.

Sla naar de volgende snaar toe

Je kunt met je duim op verschillende manieren een snaar aanslaan. De krachtigste en zekerste aanslag heb je als je naar de volgende snaar toe slaat. In de voorbeeld-video zie je een aanslag van de 6e snaar. M’n duim slaat vanaf de 6e naar de 5e snaar toe en blijft daar even rusten.

Houding-fouten: Wat je niet moet doen

Liever niet: Een kleine zijwaartse hoek tussen je hand en onderarm

gitaar houding van rechterhand zijwaartse hoek

Gitaar houding van rechterhand zijwaartse hoek

Met een kleine zijwaartse hoek tussen je hand en onderarm beperk je de bewegingsvrijheid van je spieren. Je spieren worden daardoor zwaarder belast dan nodig is. En daar zou je last van kunnen krijgen. Zorg voor een flauwe hoek tussen je hand en onderarm om je spieren met het tokkelen de ruimte te geven.

Liever niet: Een kleine zijwaartse hoek tussen je hand en onderarm

gitaar houding van rechterhand inwaartse hoek

Gitaar houding van rechterhand inwaartse hoek

Net zoals met een kleine zijwaartse hoek, beperk je je bewegingsvrijheid ook met een kleine inwaartse hoek. Ook een kleine inwaartse hoek kan belastend zijn voor je spieren. Zorg voor een flauwe inwaartse hoek tussen je hand en onderarm om je spieren met het tokkelen de ruimte te geven.

Liever niet: Met de muis van je hand op de kast spelen

Dit zie ik vaak bij beginnende gitaristen. Je ziet het zelfs bij sommige gevorderde gitaristen (en zelfs bij sommige docenten – arghh). Deze “muis op de kast” houding kan in het begin steun geven aan je hand. Maar tegelijk belemmert deze techniek de bewegingsruimte van je vingers. Je maakt je vingers immers korter. En vervolgens moet je allerlei kunstgrepen toepassen om alsnog een beetje fatsoenlijk te kunnen tokkelen als het wat moeilijker wordt.

gitaar houding rechterhand van de kast af houden

Gitaar houding rechterhand van de kast af houden

Houd je pols van de kast af. De steun die je zoekt kun je halen uit je onderarm die op de bovenkant van de klankkast rust. In het begin voelt dat misschien wat onzeker, maar over het algemeen went dat vrij snel.

Liever niet: Met je duim naar je vingers toe spelen

(Duim en vingers spelen in hetzelfde gebied op de snaren)

gitaar houding fout: met je duim naar je vingers spelen

Gitaar houding fout: met je duim naar je vingers spelen

Dit kan in het begin zekerder aanvoelen, omdat je gewend bent je hand “te sluiten”. Maar hiermee beperk je je speelruimte, omdat je duim je vingers in de weg kan gaan zitten als je op de middelste snaren speelt.

Zorg ervoor dat je zowel je duim als je vingers een eigen stukje hebben op de snaren. Je moet me je duim helemaal naar de dunste snaar kunnen gaan, zonder dat je je vingers in de weg zit.

Liever niet: Je duim buigen tijdens het aanslaan

gitaar houding fout: met gebogen duim spelen

Gitaar houding fout: met gebogen duim spelen

Met het buigen van je duim tijdens een aanslag kun je je spieren overmatig belasten. Terwijl het niet nodig is, want met een gestrekte duim speel je feller.

Hou je duim gestrekt tijdens de aanslag. Beweeg alleen het middenhandsbeentje, dat is het botje waarmee je duim aan je hand zit.

Liever niet: Met een “te hoge hand” spelen

gitaar houding fout: met een te hoge hand spelen

Gitaar houding fout: met een te hoge hand spelen

Als je met je hand te hoog zit, dan speel je met je duim niet recht op de snaren. Dat kan met de 6e snaar misschien nèt goed uitkomen, maar met de volgende snaren kun je er dan niet bij. Bovendien is je aanslag dan schuin op de snaar. En dat maakt je aanslag minder fel.

Hou je hand zo, dat je duim bijna evenwijdig loopt met de 6e snaar. Je aanslag is dan optimaal en je kunt dan goed bij alle snaren.

Heeft dit artikel je kunnen helpen?

Ik vind het superleuk om van je te horen of dit artikel je geholpen heeft. Of misschien heb je een vraag over dit artikel? Laat het me weten in een reactie hieronder. Je krijgt altijd antwoord. Als dank stuur ik je dan een gitaartab, speciaal om de duimaanlag te oefenen.

groetjes ?
Arvid

Over de schrijver
Allround studio/live-gitarist met 30 jaar studio-ervaring, 35 jaar podium-ervaring en 40 jaar gitaar-ervaring."Ik vind dat iedereen de kans zou moeten hebben te ervaren hoe waardevol muziek maken kan zijn. En ik vind het eeuwig zonde als iemand ontmoedigd raakt door iets wat fout aangeleerd is. Daarom begeleid ik mijn cursisten in al mijn trainingsprogramma's met het opbouwen van een goeie speeltechniek waar je wèl verder mee kunt komen."
peter broere
Door

peter broere

op 05 Jun 2021

geweldig de rustige uitleg van jou over het tokkelen, de duim houding het gaat mij direct beter af, ook de hoogte van het voetenbankje met de gitaar op de linkerknie geeft inderdaad veel verlichting van je houding en kan je beter de akkoorden plaatsen fijn hoor Bedankt .

Arvid Kuipers
Door

Arvid Kuipers

op 01 Dec 2021

Hoi Peter, dankjewel! Wat gaaf dat het met je houding en techniek steeds beter gaat! Heel veel succes :-) groetjes, Arvid

Ursula
Door

Ursula

op 03 Feb 2023

Dag Arvid, super leuk en duidelijke uitleg en filmpjes. Nu zal ik beter op mijn duimhouding letten. Blij, dat ik jou lessen kan en mag volgen. Bedankt met vriendelijke groeten van Sula

Arvid Kuipers
Door

Arvid Kuipers

op 04 Feb 2023

Hoi Sula, heel graag gedaan. Fijn dat de video's je zo goed kunnen helpen. Heel veel succes en plezier! :-) Groetjes, Arvid :-)

Reactie plaatsen

Kijk de volledige les en video in de Gitaarstarters ledenomgeving

Heeft deze tip en video je geholpen met je gitaarspel? Meer oefeningen, tips, lessen, liedjes en complete cursussen voor beginners op gitaar, vind je in de Gitaarstarters online ledenomgeving.