Ritme in gitaartabs

Hoe kan ritme in gitaartabs zijn aangegeven?

Een gitaartab op zichzelf kan op verschillende manieren worden geïnterpreteerd.
Alleen een gitaartab, zonder muziek erbij, is daarom niet altijd genoeg.

Gitaartablatuur is meer bedoeld als een hulp of begeleiding wanneer je de muziek al kent.
Of als je er opnames van hebt.

Je kunt dan via de tab met het liedje meespelen.
En zo het liedje leren spelen.

Dus als je een gitaartabje in handen krijgt, zorg er dan voor dat:

• Je de muziek kent, of
• Je de muziek hebt, of
• Je het tabje hebt in combinatie met notenschrift (mits je notenschrift kunt lezen natuurlijk)

Gitaartablatuur heeft beperkte mogelijkheden om ritme aan te geven.

• Dat kan je helpen bij het uitpluizen wat de bedoeling is.
• En het kan de tab leesbaarder maken.
• En soms, soms kun je dan alleen met het tabje af.

Ik heb hieronder enkele manieren uitgeschreven om ritme in gitaartabs te laten zien.

Manier 1: Afstand tussen de tonen in een gitaartab

Deze methode wordt het meeste gebruikt voor snel uitgeschreven tabjes.

De gedachte erachter is heel eenvoudig en doeltreffend:
Kortere tonen, staan dichter bij elkaar in de tab.

Omdat dit heel summier is, heb je hiervoor eigenlijk altijd ‘het liedje’ nodig.

Je moet weten hoe het liedje gaat.
Dan kun je met de tab meespelen.

Zie bijvoorbeeld hieronder Kortjakje die altijd ziek is.
Behalve op zondag.

Het ritme in deze gitaartab:

• Je ziet dat achter de ‘0’ van het woordje ‘ziek’ meer ruimte is.
• En de eerste ‘3’ van ‘midden’ komt later. Dat komt omdat er na ‘ziek’ en korte pauze is in het liedje.
• Je ziet ook dat de 3-en en ‘2’ van ‘midden in de week’ dichter bij elkaar staan.’Midden in de week’ wordt sneller gezongen dan de rest. En op deze manier kan dat zijn aangegeven.

Manier 2: Maatstrepen in tablatuur

Wat moet je voor nu weten over een maat in gitaar tablatuur?

Een maat wordt weergegeven als een verticale streep.
Met deze maatstrepen wordt de tab opgedeeld in losse stukjes. Eén zo’n stukje is een maat.

Zoals in onderstaand voorbeeld-tabje.
Een leeg tabje met 4 maten.

De maten kun je vaak vinden in de klemtonen van de muziek.

In Kortjakje begint een maat bijvoorbeeld op ‘Altijd’, ‘jakje’, ‘Midden’ en ‘s zondags’.

Hieronder heb ik dat in hoofdletters aangegeven:

ALtijd is kortJAKje ziek. MIDden in de week maar ‘S ZONdags niet

Zing het liedje in je hoofd en tik dan mee met je voet of vingers op de vetgedrukte hoofdletters.

Merk je dat je tikken regelmatig zijn?

Dat is de maat.

Deze maten duren allemaal even lang. Regelmaat dus. 😀

Het liedje van Kortjakje ziet er dan zo uit:

Je kunt met de maatstrepen een beetje meedeinen met je hoofd.

Of mee tikken met je voet.

Dan kun je een ritme vasthouden.

Maatstrepen maken een tab leesbaarder.

Dat komt omdat een lange lap tonen door de maten wordt opgedeeld in korte stukjes.

Ook met deze methode is het wel een stuk makkelijker als je het liedje kent.

Of als je erop mee kunt spelen.

Tip: Wil je meer weten over maten, maatsoorten en maataanduidingen? Dan is de stap-voor-stap beginners-cursus Muziek Lezen misschien wel iets voor je.

Manier 3: Tellen onder of boven de tab

Als er tellen onder een tab staan geschreven, dan kom je een heel stuk verder.

Je kunt een toon dan spelen op de tel waar de toon onder (of boven) staat geschreven.

Dus je telt in je hoofd mee met de tellen in de tab.

• Iedere tel duurt even lang.
• En aan het begin van een maat, begint het tellen weer bij 1.
• En bij de tel waar een toon staat, sla je de toon aan.

Zie Kortjakje weer:

Je ziet,dat de tellen precies op de woorden van het liedje zitten.

• Kijk hier ook naar de 4e tel van de 2e maat. Na het woordje ‘ziek’. Die heeft geen toon. Dat klopt, dat is de korte pauze na ‘ziek’.
• Een toon kan ook tussen 2 tellen staan. Als deze toon er precies tussen staat, dan speel je hem er ook precies tussen.

Een voorbeeld van tonen tussen 2 tellen staat ook in Kortjakje, bij ‘midden in de week’.

Daar staat precies tussen de 1e en de 2e tel een toon. En ook tussen de 2e en 3e tel

Tel in je hoofd dan: Ene, twee-je, drie, vier.

Zoals in het plaatje hierboven.

De toon sla je dan aan op de ‘ne’ en ‘je’ in in ‘ene’ en ‘twee-je’.

Manier 4: Gitaartabs onder een notenbalk

Voor deze notatie moet je een (klein) beetje noten kunnen lezen.
Je moet in ieder geval weten hoe de lengte van noten is aangegeven

De lengte van noten in dit liedje

• 𝅘𝅥 - Een dichte noot met een stokje is een kwartnoot en duurt in dit liedje 1 tel
• 𝅗𝅥 - Een open noot met een stokje is een halve noot en duurt 2 tellen
• 𝅘𝅥𝅮 - Een noot met een vlaggetje is een achtste noot en duurt een halve tel. Als er 2 achtste noten achter elkaar staan, dan worden de vlaggetjes aan elkaar verbonden (zie in het onderstaande plaatje).

In een notenbalk wordt vanzelf een ritme weergegeven.

Omdat iedere toon al een bepaalde lengte heeft.

Als je noten kunt lezen, dan is deze notatie ideaal.

Het liedje Kortjakje ziet er dan zo uit:

1. Je ziet 6 noten van 1 tel onder ‘altijd is kortjakje’
2. Dan een noot van 2 tellen onder ‘ziek’
3. Dan 4 korte noten van een halve tel onder ‘midden in de’
4. 4 noten van 1 tel onder ‘week maar szondags’
5. En weer een noot van 2 tellen onder ‘niet’.

En een bijkomend voordeel van een notenbalk onder gitaartabs:

Je leert zo via de tablatuur ook nog eens noten lezen! 🙂